Ανατομία της καρδιάς
Στην καρδιά υπάρχουν τέσσερις κοιλότητες και τέσσερις βαλβίδες:
η τριγλώχινα, η πνευμονική. η μιτροειδής και η αορτική.Το μεγαλύτερο βάρος από πλευράς πιέσεων δέχονται οι βαλβίδες που βρίσκονται στο αριστερό μέρος της καρδιάς (μιτροειδής και αορτική) και για το λόγο αυτό οι βαλβίδες αυτές παρουσιάζουν πιο συχνά προβλήματα στην λειτουργία τους που διακρίνονται σε στένωση ή ανεπάρκεια.
Στένωση μιας βαλβίδας σημαίνει ότι η βαλβίδα αυτή δεν μπορεί να ανοίξει πλήρως. Αντιθέτως, στην ανεπάρκεια η βαλβίδα δεν μπορεί να κλείσει υδατοστεγώς. Κατά τη διάρκεια κάθε κτύπου της καρδιάς και οι δύο κόλποι πρώτα προωθούν το αίμα στις κοιλίες. Μετά οι δύο κοιλίες προωθούν το αίμα έξω από την καρδιά στις αρτηρίες. Οι βαλβίδες που υπάρχουν μεταξύ κόλπων και κοιλιών επιτρέπουν τη ροή μόνο προς μια κατεύθυνση, καθώς και οι βαλβίδες μεταξύ των κοιλιών και των μεγάλων αρτηριών.
Αιτίες βαλβιδοπαθειών
Η συνηθέστερη αιτία των βαλβιδοπαθειών στις ανεπτυγμένες χώρες είναι η εκφύλιση λόγω της ηλικίας, δηλαδή η σοβαρή εναπόθεση ασβεστίου. Άλλες αιτίες είναι ο ρευματικός πυρετός, η λοιμώδης ενδοκαρδίτιδα (λοίμωξη της βαλβίδας. Οι κατεστραμμένες βαλβίδες είναι πιο επιρρεπείς από τις κανονικές βαλβίδες σε μόλυνση. Εκτός και αν αντιμετωπισθεί αμέσως, αλλοιώς η ενδοκαρδίτιδα μπορεί να προκαλέσει σοβαρές επιπλοκές), η καρδιακή ανεπάρκεια. Όταν μία βαλβιδοπάθεια διαγιγνώσκεται κατά την γέννηση τότε αυτή ανήκει στην κατηγορία με τον τίτλο συγγενείς καρδιοπάθειες. Κάποιες φορές οι βαλβιδοπάθειες προκύπτουν σαν αποτέλεσμα άλλων συστηματικών παθήσεων. Η συχνότητα των βαλβιδοπαθειών σε κάθε χώρα εξαρτάται από το οικονομικό και κοινωνικό επίπεδο των κατοίκων της καθώς και από το μέσο όρο επιβίωσης του πληθυσμού της. Χαρακτηριστικό παράδειγμα αποτελεί ο ρευματικός πυρετός, του οποίου η συχνότητα ποικίλλει από χώρα σε χώρα. Σήμερα ο ρευματικός πυρετός είναι άγνωστος στις οικονομικά αναπτυγμένες χώρες, ενώ, αντιθέτως, εξακολουθεί να υπάρχει σε υψηλά ποσοστά στις υπό ανάπτυξη. Επίσης, ο τρόπος ζωής επιδρά στην αύξηση της στεφανιαίας νόσου και της υπέρτασης με αποτέλεσμα οι βαλβιδοπάθειες να αυξάνονται (π.χ ανεπάρκεια της μιτροειδούς λόγω εμφράγματος του μυοκαρδίου ή ανεπάρκεια της αορτικής λόγω υπέρτασης).
Ποια είναι τα συμπτώματα της βαλβιδοπάθειας;
- Εάν η στένωση είναι σοβαρή - η καρδιά πρέπει να δουλέψει πιο σκληρά για να προωθήσει το αίμα μέσα από την στένωση.
- Εάν η ανεπάρκεια είναι σοβαρή - η καρδιά πρέπει να δουλεύει πιο σκληρά για να προωθεί το αίμα που παλινδρομεί επιπρόσθετα της κανονικής ποσότητας αίματος που ρέει μέσα από την καρδιά.
Και στις δύο περιπτώσεις, αυτό μπορεί να υποβάλει σε στρες την καρδιά, αυξάνει τη πίεση πίσω από την παθολογική βαλβίδα. Αυτή η αύξηση των πιέσεων μπορεί να προκαλέσει συσσώρευση αίματος και υγρών στους πνεύμονες ή στο κατώτερο μέρος του σώματος (ανάλογα με το ποια βαλβίδα επηρεάζεται).
